ÖZET
Türkiye’de dinin toplumsal hayatta oynadığı rol, devletin kurumları aracılığıyla gerçekleştirilmeye çalışılan modernleşme faaliyetlerinin dinsel alanla ilişkisi, dinsel düşüncenin ve yaşam pratiğinin modernleşme faaliyetlerinden ne oranda etkilendiği ve onu hangi oranda etkilediği ya da aralarında bir etkileşim olup olmadığı ve bütün bunların tarihsel ve sosyolojik arka planının ne olduğu gibi hususlar, üzerinde tartışmaların sürdürülegeldiği bir alanı oluşturmaktadır. Böyle bir coğrafyada sekülarizm odaklı tartışmaların uzun süre canlılığını koruyacağını söylemek mümkündür. Sekülarizm tartışmaları bir yönüyle modernliği ve bu konudaki yaklaşımları ve tartışmaları, öte yandan da dinsel alanı ve bu alanın modernlikle ilişkisini ve konumunu içermektedir. Türkiye’de sekülarizm konusundaki çağdaş tartışmalar dikkate alındığında, başlıca isimlerden biri olarak Şerif Mardin’i ve bir diğeri olarak da İsmail Kara’yı saymak mümkündür. İki ismin konu hakkındaki yaklaşımlarında belli açılardan paralellikler belli açılardan da zıtlıklar bulunmaktadır. Bu çalışmada, eserlerinden ve dâhil oldukları tartışmalardan hareketle, iki ismin konu hakkındaki yaklaşımları ele alınıp değerlendirilmiştir. Şerif Mardin’in konumuz kapsamında değerlendirilecek çalışmaları daha fazla olduğu için de çalışmada Mardin’in görüşlerine daha çok yer verilmiştir.