ÖZET
Milliyetçilik konusunda yetkin yazarların önemli eserlerinin 1980 sonrasında peş peşe çıkmasıyla ulusçuluk tartışmaları akademi dünyasında yeniden canlanmış ve milliyetçilik farklı boyutlarıyla yeni bir düzlemde ince- lenmeye başlanmıştır. Kültür, siyaset, etnisite ve ırk gibi farklı yönleriyle tartışma konusu olan milliyetçiliğin geçmiş ve tarih kavramları açısından yeterince gün ışığına çıkmadığı görülmektedir. Bu çalışma ile milliyetçiliğin “tarih” ve “geçmiş” ile ilişkisi ele alınarak bu konuda literatüre katkı yapması beklenmektedir. Bunun için milli- yetçilik tartışmalarından iki ismin, Eric J. Hobsbawm ve Anthony D. Smith, çalışmalarında “geçmiş”i ve “tarih”i nasıl yorumladıkları ve bunlara biçmiş oldukları roller tartışmanın ana konusu olacaktır. Hobsbawm ve Smith’in seçilmesinde her iki ismin de milliyetçilik çalışmalarında etkili olan en yaygın iki ekolün (ilki modernist; ikincisi etno-sembolist) önemli temsilcileri olmaları ve son zamanlarda literatürde en fazla tartışılan isimlerin başında gelmeleri etkili olmuştur. Makalede, milliyetçilik tartışmalarında sıkça rastlanılan kadimlik-modernlik, milliyet- çiliğin meşrulaştırıcı zemini ve dayandığı temel dayanak gibi tartışmaların odağında ya “tarih” ya da bununla ilintili olarak “geçmiş” meselesi tartışmaların ortak paydası olarak yer aldığı iddia edilecektir.