ÖZET
Gramer eserinde düşünce yapısını yansıtması bakımından kurallar bütünü ele alınabileceği gibi ilgili kuralların örnekleri de hayata dair algıları yansıtabilir. Buradan hareketle, Arap dili gramerinin öğretilmesi için yazılan eserler bu açıdan incelenmek istenmiştir. Bunun için de el-Birgivî (v. 981/1573)’nin el-‘Avâmil adlı eseri örneklem olarak seçilmiştir. Zira teliflerinin çoğunda, görülebildiği kadarıyla, ana gayesi bir mesaj ulaştırmaktır. Bu mesaj Müslüman bir şahsiyet inşasıdır. İlgili özellik bahse konu eserin örneklerinde de görülmektedir. Bu çalışma; müellifin Arap dilini öğrenmeye çalışan kişilerde meydana getirmek istediği şahsiyet için kitabını belirli bir yapısal sisteme ve örneklendirmeye göre dizayn ettiğini göstermeyi amaçlamaktadır. Örneklerin tamamının özellikle başlangıç seviyesindekiler olmak üzere Arapça öğrenenler için planlanmasının ortaya çıkarılmasına da ayrıca gayret edilmiştir. Tespit, tahlil ve mukayese esaslı bir çalışma yapılan bu makalede sonuç olarak yazarın eserini Müslüman muttaki bir alim şahsiyet inşa etmek için yazdığı ve bunun yeni eserlere örnek olabileceği saptanmıştır.