Makale

Kemal Varol’un Hikâye ve Romanlarında Metinlerarasılık: Öz Göndermeler

ÖZET

Romancılar, eserlerini oluştururken romanın muhtevasına göre değişik kaynaklara başvurabilirler. Romanda anlatılanların arka planında tarihî bir hadise mevcutsa yazarın istifade ettiği eserlerin başında tarih kitapları gelir. Dinî, felsefi, sosyolojik ya da psikolojik muhtevalı romanlar için ilgili disiplinlerdeki kitaplar, istifade edilmesi gereken kaynaklar arasında yer alır. Eserinin içeriğine bağlı olarak bir hikâye, bir şiir veya bir deneme de doğrudan ya da dolaylı olarak yapıtlara dâhil edilebilir. Romanını kurgulayan yazar, farklı alanlarda ve farklı kişilerce yazılmış eserlere başvurabileceği gibi kendi eserlerinden de yararlanabilir. Bu bağlamda kendi metinlerine göndermeler yapar. Bir romandaki kişiler ya da olaylar, yazarın başka bir romanında veya hikâyesinde okurun karşısına çıkabilir. Kemal Varol’un eserlerinde de bu özellik mevcuttur. Yazarın romanları ve hikâyeleri dikkate alındığında, öz göndermelerin eserlerde değişik yoğunlukta yer aldığı görülür. Bu çalışmada Kemal Varol’un yayımlanmış üç romanı Jar, Haw ve Ucunda Ölüm Var ile Sahiden Hikâye isimli öykü kitabı incelenmiş ve metinlerarasılığın bir yöntemi olan öz göndermelerin eserlerde nasıl yer edindiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Her kahraman, her olay tüm eserlerde taranmış ve ortak kurguların boyutları gösterilmiştir. Ayrıca bu kullanımların; eserlerin muhtevalarına, bağlamlarına ve olay örgülerine ne şekilde katkı sundukları yorumlanarak roman ve hikâyelerdeki derinlik izah edilmiştir. Elde edilen bulgularda, yazarın her eserinde bu yönteme başvurduğu sonucuna ulaşılmıştır. Varol, eserlerindeki ortak zaman ve mekândan istifade ederek metinlerarasılık yöntemini kullanmış ve kendi eserlerine göndermeler yapmıştır. Bu bağlamda kahramanlar ve olay örgüleri farklı eserlerde kesişmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kemal Varol metinlerarasılık öz gönderme roman hikâye Arkanya